Waarmee kan jij je kat door de verschillende seizoenen helpen?

Het is 11 december 2024 wanneer ik deze blog schrijf.
Buiten is het grijs en koud; het motregent al de hele dag, en voorlopig lijkt het nog niet op te houden.
2 Weken geleden was het hier in Eindhoven nog 17 graden, en een paar dagen daarvoor dwarrelden er van die mooie dikke sneeuwvlokken naar beneden. Het zag er prachtig uit! Maar laten we eerlijk zijn: het klimaat is echt aan het veranderen.

Nu vraag je je misschien af: Wat heeft dit te maken met de vacht van mijn kat?
Dat zal ik je in deze blog uitleggen.

Een lesje geschiedenis: domesticatie van de kat

Zoals je misschien weet (of misschien ook niet), stammen onze huiskatten af van de Afrikaanse wilde kat, ook wel Felis sylvestris lybica genoemd. De domesticatie begon rond 3000 voor Christus, in het vroege Egypte. In die tijd verbouwden mensen granen op de vruchtbare oevers van de Nijl. Deze granen werden opgeslagen in grote schuren, wat muizen en ratten aantrok. En ja, je raadt het al: dit trok op zijn beurt de aandacht van de Afrikaanse wilde kat.

Omdat deze katten hielpen het ongedierte op afstand te houden, werden ze door de mensen gedoogd. Langzaamaan voelden de wilde katten zich steeds meer thuis bij de Egyptenaren. Ze hadden weinig natuurlijke vijanden, waardoor ze zich konden voortplanten. De kittens die hieruit voortkwamen, werden al snel door de bevolking in huis genomen en zelfs vereerd. Katten kregen een goddelijke status en werden “Miw” genoemd – dat klinkt toch een beetje als “miauw”?

Wanneer een kat overleed, werd deze zelfs gemummificeerd om de goddelijke status te eren

Verspreiding naar Europa

Rond 900 voor Christus verscheen de kat (Felis sylvestris sylvestris) in Europa, dankzij de Grieken. Zij hadden de katten uit Egypte meegenomen vanwege hun effectiviteit in het bestrijden van ongedierte. De Egyptenaren ontdekten vervolgens dat de verkoop van katten een lucratieve handel was, waardoor katten zich over de hele wereld verspreidden. Veel van deze katten kruisten zich met lokale wilde katten, wat leidde tot de ontwikkeling van verschillende rassen – sommige daarvan kennen we vandaag de dag nog steeds.

Verschillen tussen de wilde kat en jouw huistijger

Eigenlijk zijn er niet zoveel verschillen:

  • Slapen: Net als hun wilde voorouders slapen huiskatten veel, het liefst zo’n 16 tot 20 uur per dag.
  • Vleeseters: Beide soorten zijn echte carnivoren. In een vorige blog, Is voeding echt zo belangrijk  ging ik hier samen met Chantal van “Davids Voerbak” dieper op in.
  • Jachtinstinct: Dit instinct krijg je er gratis bij als je een kat in huis neemt. Jagen, sluipen, en aanvallen zijn vaardigheden die elke kat van nature bezit.
  • Vachtverzorging: Katten besteden dagelijks 2-3 uur aan het verzorgen van hun vacht. De vacht beschermt niet alleen tegen zonlicht, warmte en kou, maar ook tegen parasieten en andere invloeden van buitenaf. Meer hierover lees je in mijn blog: “Hoe kan ik het beste voor de vacht van mijn kat zorgen?

Het Winterseizoen in Nederland

Ja, inderdaad, ik noem hier nu specifiek Nederland, want niets is zo veranderlijk als het weer, helemaal hier in dit kleine kikkerlandje.
Kijk bijvoorbeeld naar dit jaar, 2024. Het was nat, heel erg nat. We hebben tot ver in de lente nat weer gehad. Het was niet echt koud, maar ook niet echt warm. Eigenlijk werd het pas droger en warmer weer eind juli. Dit droge weer hield aan tot eind september, waarna het weer regelmatig begon te regenen.

Al die regen is natuurlijk een probleem, niet alleen voor onze tuinen en huizen waar kelders vollopen met water, maar ook voor de vachten van onze lieve katten.
Wanneer jouw kat graag buiten komt, net zoals die van mij, en steeds natgeregend thuiskomt, levert dat logischerwijs vachtproblemen op. Hiermee bedoel ik problemen bij halflangharige katten, zoals Noorse Boskatten, Maine Coons, Ragdolls en Britse Langharen.
Bij een Europese korthaar zal regen niet veel doen met de vacht, behalve dat deze nat wordt.

De vachtcyclus van katten

Terug naar de vier seizoenen

Stel dat we nu gewoon teruggaan naar vier seizoenen: lente, zomer, herfst en winter. Bij katten zou dat als volgt werken:

Je hebt namelijk vier verschillende haargroeifases bij een kat:

  1. De groeifase
    Deze vindt vaak plaats in het voorjaar. Er komen nieuwe haren, die door de haarzakjes worden geproduceerd. Net zoals bij planten hebben haren zonlicht nodig om te groeien. Bij langharige katten, zoals een Pers of Maine Coon, duurt deze fase langer dan bij kortharige katten.
  2. De overgangsfase
    De haren komen langzaam omhoog.
  3. De rustfase
    Dit is de fase waarin veel kattenvachten zich nu bevinden, in de winter. Het is donker, er is weinig zonlicht, en de temperaturen liggen laag.
  4. De loslaatfase (rui)
    Dit is bij iedereen die een kat heeft wel bekend: het betekent dat je dagelijks kan stofzuigen, want overal vind je kattenharen. Omdat katten mozaïekverharing hebben, valt de vacht nooit in één keer helemaal uit; je kat wordt dus niet kaal.

In mijn blog “Hoe kan ik het beste voor de vacht van mijn kat zorgen?” kun je lezen dat de vacht onder andere uit wol- en dekharen bestaat. Deze zullen nooit tegelijk in dezelfde loslaatfase (rui) zitten.

Verschillen in de rui per vachttype

Er zijn wereldwijd heel veel kattenrassen. Al deze rassen kunnen worden onderverdeeld in;

  • Kortharige katten (bijvoorbeeld Europese kortharen, Britse kortharen of Exotic Shorthairs): Door hun kortere haren en snellere vachtcyclus hebben zij vaker per jaar een ruifase.
  • Halflangharige katten (zoals Noorse Boskatten, Maine Coons, Britse Langharen en Ragdolls): Bij hen zie je de rui van de wolharen vooral in het voorjaar, waarbij je soms plukjes wolhaar vindt. De rui van de dekharen in de zomer verloopt zo geleidelijk dat je er nauwelijks iets van merkt.
  • Langharige katten (bijvoorbeeld Perzen): Door de dikke onderwol hebben zij het hele jaar door te maken met rui. De vachtcyclus van een Pers kan wel drie jaar duren.

De winter: een rustfase voor de vacht

We zitten nu in de winter. De vacht van jouw kat zit in de rustfase. Superfijn! Dat is het zeker, vooral als het een echte winter is. Houden jullie ook zo van een winter waarin het buiten lekker koud is en het zonnetje schijnt, of nog leuker, wanneer we een paar dagen sneeuw hebben? Ikzelf vind het heerlijk.

Maar helaas is dit voor de vacht van jouw pluizenbol minder fijn. Door de kou zetten we binnen de verwarming aan, en die warme, droge lucht zorgt ervoor dat de vacht van jouw kat statisch wordt. Hierdoor kunnen de haren beschadigen, wat sneller klitten en vilt oplevert.

6 tips om de vacht van je kat door de winter te helpen

  1. Controleer dagelijks tijdens het aaien de vacht op kleine klitten.
  2. Zorg dat de luchtvochtigheid in huis tussen de 50-60% ligt, bijvoorbeeld met een diffuser of een bakje water aan de verwarming.
  3. Let extra op de vacht als het gesneeuwd of gevroren heeft; dan ontstaan er sneller klitten of vilt.
  4. Verwijder kleine klitten meteen met je vingers of met een combikam. Lukt dat niet? Maak een afspraak bij een katvriendelijke trimster.
  5. Kam de vacht niet dagelijks en alleen waar nodig, om de vachtcyclus niet te verstoren
  6. Lekker onder een dekentje liggen in de winter is heerlijk maar vermijd fleece dekens en andere synthetische stoffen waarop de kat kan liggen. Deze maken de haren statisch, waardoor ze sneller in de klit schieten.

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Dit is een verplicht veld
Dit is een verplicht veld
Geef een geldig e-mailadres op.
Accepteer de voorwaarden om door te gaan